Point Of View

"... και Ιουλιέτα" – Review


Mε την Πέμη Ζούνη στο Θέατρο του Ιδρύματος Κακογιάννη κάθε Σάββατο στις 19:00 και κάθε Κυριακή στις 20:00

"Αυτό είναι έρωτας: να προλαβαίνεις τα λόγια. Λέξη καμία να μην αφήνεις να λερώσει τα χείλη σου κι όλα να ακούγονται γλυκά σα μιλημένα."

 Άκης Δήμου: "... και Ιουλιέτα"

Στο βιβλίο "Μονόλογοι", Σελ. 14 - ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΣΟΚΟΛΗ, 2016

Ο έρωτας. Μυστήριο της ζωής. Μυστήριο μέγα και πρώτο. Μυστήριο, που κι ανεξιχνίαστο ακόμη, βγαίνει πάντα νικητής, επικρατεί έτσι κι αλλιώς σ' όποιαν αναμέτρηση - με τον άλλο, με τον χρόνο, με την ζωή την ίδια. Άσκοπο ν' αντισταθείς στον έρωτα. Μάταιο. Κι ας είναι τις πιο πολλές φορές ο έρωτας μια ματαίωση ο ίδιος!

Ο έρωτας. Ευλογημένοι όσοι επήγαν και τον βρήκαν κι αφέθηκαν να τους αποικήσει. Ευλογημένοι κι εκείνοι, που ήρθε και τους βρήκε αυτός και τους αποίκησε δίχως ρώτημα.

Ο έρωτας, λοιπόν.

Σαν έρχεται η ώρα της σούμας, η ώρα που τα βάζεις όλα κάτω, τα συν, τα πλην και τα ενδιάμεσα, τις ισορροπίες, το μέτρο, τα νομίσματα, τα αισθήματα, τα χρυσάφια, τα ασήμια και τους τσίγκους, τις αγκαλιές, τα φιλιά, τα αγγίγματα, τι, θαρρείς, θα θυμηθείς; Τι πιο πολύ θα αναπολήσεις; Τον ήχο του κέρματος στον πάγκο του εμπόρου;  Ή το χάδι - το χάδι με το χέρι, το χάδι με το βλέμμα;

Με τον θεατρικό μονόλογο "... και Ιουλιέτα", ο Άκης Δήμου μας παραδίδει έναν τέτοιο απολογισμό ζωής. Το πρώτο συνθετικό της "πρόσθεσης" ελλείπει. Από το κλασικό, το πρότυπο, ερωτικό ζεύγος, απομένει μονάχα η Ιουλιέτα, η όποια Ιουλιέτα. Γερασμένη, κουρασμένη, παραιτημένη. Κυρίως παραιτημένη.        

Έχει λυγίσει από τα χρόνια. Έχει λυγίσει από την ματαίωση. 


Σπάνια είναι ορθή. Πιο πολύ σέρνεται, έρπει, ανακάθεται, πλαγιάζει. Και μιλάει. Μιλάει με το στόμα. Μιλάει με τις παύσεις. Μιλάει και με το σώμα - ίσως πιο πολύ μ' αυτό, με τα χέρια, με τα πόδια, μ' όλο το κορμί, που μπορεί και πάλλεται ακόμα από την ανάμνηση του πάθους κι έχει εξουθενωθεί, δεν βολεύεται πουθενά, δεν έχει να βολευτεί πουθενά. Ούτε τόπο ούτε άνθρωπο να βολευτεί έχει. 

Μιλάει, ωστόσο. Σε έναν πραγματικό ή φανταστικό επισκέπτη. Αόρατο - δεν ξέρουμε την μορφή του. Άχρονο - δεν ξέρουμε την ηλικία του.

Τον καλεί να μπει στον κόσμο της, Να ακούσει τα λόγια της, Τις σκέψεις της. Την ύστατη αγωνία της.

Τον καλεί. Κι άλλο δεν του ζητάει.

Η θεατρική Ιουλιέτα του Άκη Δήμου βρίσκεται στον αντίποδα ενός άλλου σπουδαίου, ποιητικού, μονολόγου.

Η Ιουλιέτα του Άκη Δήμου έχει βιώσει τον έρωτα, την απώλεια, την ματαίωση και αναπολεί, φιλοσοφεί πικρά πάνω στα βιώματά της.

Η Γυναίκα με τα Μαύρα της "Σονάτας του σεληνόφωτος" του Γιάννη Ρίτσου, γερασμένη και κουρασμένη κι αυτή, φαίνεται περισσότερο να αναπολεί την χαμένη νεότητα, που την συνδέει, πάντως, και με τον έρωτα. Παράλληλα με την νοσταλγία της νεότητας, την "Σονάτα" διατρέχει και ένας ερωτισμός διάχυτος, ιδανικός. Ο επισκέπτης της Γυναίκας, βουβός κι αυτός, αλλά ξεκάθαρα άντρας, ξεκάθαρα νέος.

Τα σπίτια και των δύο γυναικών τρίζουν, οι κόσμοι τους γκρεμίζονται, οι ζωές τους εξαντλούνται, τελειώνουν. Κι είναι νύχτα, όλο νύχτα. Και τα φώτα χαμηλώνουν, σβήνουν. Μονάχα το φεγγάρι τους μένει.

Η Γυναίκα, όσο κι αν στο τέλος δειλιάζει να ακολουθήσει, λαχταράει να ξαναβγεί στον κόσμο.  Η παράκληση "Άφησέ με νάρθω μαζί σου" αποτελεί την σπαρακτική επωδό της Σονάτας.


Αντίθετα, η Ιουλιέτα, όσο κι αν σπαράζει, έχει παραδοθεί στην μοίρα της, έχει αποδεχθεί την ματαίωση. Δεν ζητάει από τον επισκέπτη της να την πάρει μαζί του, δεν παρακαλάει, δεν προσδοκά να βγει ξανά στον έξω κόσμο ούτε με συντροφιά ούτε μόνη. Αντίθετα, τραβάει τον επισκέπτη να μπει αυτός στον δικό της κόσμο, να τον δει με τα δικά της μάτια, μέσα από την δική της ζωή.

Η Πέμη Ζούνη, αδιαμφισβήτητη Κυρία του σύγχρονου θεάτρου μας, καθοδηγημένη εξαιρετικά από τον διεθνούς φήμης και εμβέλειας σκηνοθέτη Ανγκ Λι, παίρνει πάνω της και κυρίως μέσα της την Ιουλιέτα. Είναι δική της αυτή η Ιουλιέτα, για λίγο περισσότερο από μιαν ώρα πάνω στην σκηνή του Θεάτρου του Ιδρύματος Κακογιάννη γίνεται η ίδια Ιουλιέτα. Δεν αφήνει στον θεατή καμμιάν αμφιβολία γι' αυτό. Αναλίσκεται, καίγεται ώς το τελευταίο αποκαΐδι της ψυχής και της σάρκας της, διατηρώντας, παρ' όλ' αυτά, πλήρη την ταυτότητα του φύλου της. Ο σπαραγμός της είναι θριαμβευτικά θηλυκός, όπως είναι και συνειδητά, βιωμένα, ερωτικός. Ο λόγος της δεν είναι στεγνά διδακτικός, δεν κρατάει αποστάσεις ασφαλείας από το βίωμα. Η γλώσσα του σώματος διατηρεί τους χυμούς της γυναίκας, που κι αν μοιραία ατύχησε στο αποτέλεσμα, ευτύχησε στην διαδικασία. Την επιδίωξε, την έζησε, την χάρηκε - όσο κι όπως την χάρηκε.

Η Ιουλιέτα θυμάται, χωρίς να μετανοιώνει.  Κάθε άλλο!

"Δεν είναι ύβρις ν' απιστώ στο εξαίσιο χάος που αξιώθηκα να ζήσω;" (ό.π., Σελ. 21), αναρωτιέται μεγαλόφωνα. Η Πέμη Ζούνη εδώ το αναρωτιέται με ένα τέτοιο χρώμα και βάθος φωνής, ώστε το ερώτημα γίνεται ρητορικό, η απάντηση να μοιάζει - και νάναι - αυτονόητη. Ναι, παρ' όλη την οδύνη, το ερώτημα εμπεριέχει την κατάφαση εκείνη, που παρασύρει τον θεατή στην ευλογημένη άβυσσο της ερωτευμένης γυναικείας προσωπικότητας...        

Κι είναι αυτή η κατάφαση ο κυριότερος λόγος για να εντρυφήσετε στον εξαιρετικό λόγο του Άκη Δήμου, όπως τον εκφέρει η Ιουλιέτα της Πέμης Ζούνη σε μια παράσταση - σημείο αναφοράς για το Ελληνικό θεατρικό γίγνεσθαι. 

Photos by John D. Carnessiotis

Σχόλια χρηστών

Για να συμμετέχετε στην συζήτηση πρέπει να γίνετε μέλη. Λάβετε μέρος σε κάποια συζήτηση κάνοντας roll-over στο αρχικό σχόλιο και πατήστε το κουμπί "Απάντηση". Για να εισάγετε ένα νέο σχόλιο χρησιμοποιήστε την φόρμα στο τέλος της λίστας.

Για να σχολιάσετε αυτό το άρθρο θα πρέπει να είστε εγγεγραμμένο μέλος