Ιταλική Νύχτα - Κριτική

''Μου 'ρχεται στο μυαλό η τουαλέτα του μαγαζιού μου. Βλέπεις, παλιά γράφανε στον τοίχο μόνο ερωτικά μηνύματα, μετά στον πόλεμο, όλο πατριωτικά και τώρα όλο πολιτικά – μου φαίνεται, ότι αν δεν ξαναγράψουνε πάλι τα ερωτικά ο λαός μας δεν θα ξαναγίνει υγιής.''

Ο Έντεν φον Χόρβατ (1901 – 1938) στην απροσδόκητα σύντομη ζωή του (σκοτώθηκε από κλαδί στη διάρκεια μιας καταιγίδας στο Παρίσι), για την «Ιταλική Νύχτα», κέρδισε το βραβείο Κλάιστ. Σε αντίθεση με άλλα του έργα («Ιστορίες από το δάσος της Βιέννης», «Καζιμίρ και Καρολίνα» κα.) η «Ιταλική Νύχτα», μεταφράζεται και ανεβαίνει για πρώτη φορά στη Ελλάδα, σε μετάφραση και σκηνοθεσία του Παντελή Φλατσούση ενώ την δραματουργία υπογράφει η Παναγιώτα Κωνσταντινάκου .

Ο Παντελής Φλατσούσης, μεταχειρίζεται τις πολιτικές ανησυχίες του Χόρβατ, το έργο γραμμένο το 1931, διαπραγματεύεται την άνοδο του ναζιστικού κόμματος στην Γερμανία του μεσοπόλεμου, με τον τρόπο που μόνο το θέατρο και δη η τεχνική του «χορού», θα μπορούσε να αναδείξει, ήτοι την ψυχολογία του πλήθους και την ασύμμετρη ομοιότητα πολιτικών αντιθέσεων. Για την χρήση του «χορού»  είναι εξαιρετικά σημαντική η μουσική διδασκαλία του  Ανρί Κεργκομάρ.  Οι ίδιοι ερμηνευτές που παίζουν τα πρόσωπα του δημοκρατικού συνδέσμου, είναι αυτοί που ερμηνεύουν και τα μέλη της φασιστικής παράταξης. Τι τους διαφοροποιεί; Κατά τον πρόεδρο του Δημοκρατικού Συνδέσμου, οι φασίστες στερούνται ιδεολογίας. Αλλά αυτό το επιχείρημα έχει προ πολλού ηττηθεί. Ποιος κάνει την διαφορά ανάμεσα τους; Η νεαρή σύντροφος του Μάρτιν θα φέρει στην επιφάνεια αυτό που έχει ειπωθεί πλειστάκις στο παρελθόν: αν έχεις την δυνατότητα να κάνεις κάτι, τότε έχεις και την υποχρέωση να το πράξεις. 

Όπως και στο έργο του Μπύχνερ «Λεόντιος και Λένα», έτσι και στην «Ιταλική Νύχτα», η σκηνοθεσία με ένα τρόπο διακριτικό, ίσως ανεπαίσθητα κινηματογραφικό, αναδεικνύει σημαντικά τη θέση και σημασία της γυναίκας. Ο Φλατσούσης την τοποθετεί στο κέντρο του «κάδρου» του, της δίνει μια μοναδική συνθήκη όπου τα βλέμματα είναι όλα στραμμένα πάνω της. Τόσο στην περίπτωση της Μαριάνθης Παντελοπούλου (όπου πράγματι γίνεται χρήση κάμερας), όσο και στην σκηνή της Κατερίνας Λάττα, όπου οι συντελεστές επί σκηνής την τοποθετούν στο κέντρο του κάδρου. Ταυτόχρονα μεταχειρίζεται εξίσου διακριτικά, κάποια στοιχεία κλοουνερί η ερμηνεία του Γιάννη Δενδρινού έχει το γλυκόπικρο αυτό στοιχείο του βωβού κινηματογράφου, καθώς τα λόγια του μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα μετά την θεαματική του παρουσία τόσο στην σκηνή όσο και στην επιτυχημένη του πορεία να φέρει τους θεατές στην δική του «ιταλική νύχτα». 

Ο Παντελής Φλατσούσης κυριαρχεί επί του έργου που σκηνοθετεί, φαίνεται η βαθιά μελέτη που έχει κάνει, η σαφής κατεύθυνση και ουσιαστική σκηνοθεσία επί σκηνής. Αν και οι ερμηνείες των ηθοποιών απορρέουν από τους ίδιους, η γνησιότητα της τελικής παρουσίασης υποκύπτει στο σκηνοθετικό όχημα που έχει επιλέξει, μια πολύ επιτυχημένη παραλλαγή του είδους της οπερέττας, με καίριες επερωτήσεις για την σύγχρονη πραγματικότητα που ίσως δεν απέχει πολύ από το παρελθόν. Αναμφισβήτητα η «Ιταλική Νύχτα» είναι μια παράσταση που αξίζει να δείτε. 

Στοιχεία Παράστασης

Μετάφραση-Σκηνοθεσία: Παντελής Φλατσούσης, Δραματουργία: Παναγιώτα Κωνσταντινάκου, Σκηνικά: Δανάη Ελευσινιώτη, Κοστούμια: Βασιλεία Ροζάνα, Πρωτότυπη μουσική σύνθεση & μουσική διδασκαλία: Ανρί Κεργκομάρ, Σχεδιασμός φωτισμών: Νίκος Βλασόπουλος, Φωτογραφίες & Επιμέλεια video: Γιάννης Gizmo Μπερερής, Βοηθός σκηνοθέτη: Κατερίνα Ρουσσιάκη

Παίζουν: Αντώνης Αντωνόπουλος, Γιάννης Δενδρινός, Κατερίνα Λάττα, Θεανώ Μεταξά, Δημήτρης Μηλιώτης, Προμηθέας Nerattini – Δοκιμάκης, Μαριάνθη Παντελοπούλου, Βασίλης Σαφός.

Β’ Σκηνή  Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας, Κεφαλληνίας 18 Κυψέλη, 2114117878

Παραστάσεις: Τετάρτη 20:00 και Πέμπτη 21.00 (έως 18 Απριλίου)

Τιμές εισιτηρίων: Κανονικό: 15 ευρώ, Φοιτητικό: 10 ευρώ, Άνεργοι & Ατέλειες: 5 ευρώ

Διάρκεια: 90 λεπτά