Ναπολέων – Κριτική

«Ο Ναπολέων Λαπαθιώτης δεν υπήρξε, βέβαια, γείτονάς μου την εποχή που ζούσε… αυτοκτόνησε στις 8 Ιανουαρίου 1944, μέσα σ΄ αυτό το πατρικό του σπίτι της οδού Κουντουριώτου – Κουντουριώτου και Οικονόμου – στα Εξάρχεια… Ο Λαπαθιώτης αυτοκτόνησε μέσα σ΄ αυτό το σπίτι, εννιά περίπου μήνες πριν από την απελευθέρωση. Αν έκαμνε λίγο κουράγιο ακόμη, θα μπορούσε να είχε ζήσει και τον τρόμο των Δεκεμβριανών, καθώς και  τον Εμφύλιο. Και ποιος τη χάρη του, τότε...» Γιώργος Ιωάννου 

Δεν υπάρχει κάτι ή κάποιος να σε προετοιμάσει καλύτερα για την μυσταγωγία αυτής της παράστασης των bijoux de kant, από την ίδια την έναρξη της παράστασης. Μπορεί κανείς να πει, αυτή τη μακρόσυρτη σιωπή μέσα στο μαύρο, με τον νεαρό καθισμένο στα σκαλοπάτια, με την σκελέα, ξυπόλυτο, έως και άβολη. «Άβολη», δεν είναι λέξη αυτή ευγενική, μα ούτε και η απόκρυψη της σεξουαλικής ταυτότητας ήταν «βολική» για τον Λαπαθιώτη, ούτε η ένδεια της κατοχής, οι καταχρήσεις, ή η αυτοκτονία ήταν κάτι το «βολικό». Έτσι λοιπόν, δεν νομίζω πως μπορώ να μεταχειριστώ άλλη λέξη για να αποτυπώσω την θέση του θεατή καθώς παρακολουθεί τον εξαιρετικό Αντώνη Γκρίτση, να «ντύνεται» τον Ναπολέοντα ενώ «μιλά» τα ποιήματα του και στη συνέχεια υπό τον ήχο της Μπέλλου να σέρνει βαριά τα πόδια του για να ανέβει στο πάλκο ως Γιώργος Ιωάννου. 

Ο Γιάννης Σκουρλέτης υπογράφοντας και την σκηνοθεσία αλλά και την σκηνογραφία και την εικαστική επιμέλεια, παραδίδει μια παράσταση αισθητικά άτεγκτη. Η ερμηνεία του Αντώνη Γκρίτση μέσα σ’ αυτό το τρισδιάστατο κάδρο είναι ένα masterclass θεάτρου, για την συνέπεια και την πειθαρχία, την ελεγχόμενη περιδίνηση στην ιστορία και τον βίο ενός ποιητή. Η πρώτη εικόνα θυμίζει πίνακα του Γύζη, έτσι όπως η φιγούρα του νεαρού φωτίζεται μέσα στο πυκνό σκοτάδι, όπου ίσα διακρίνουμε τα έπιπλα. Κι όπως οι δεκαετίες κυλούν οι χρωματιστές λάμπες πάνω από το πάλκο, σαν ένα άλλο «Βιετνάμ» μας φέρνουν στα χρόνια του Ιωάννου, ενώ οι φωτογραφίες παραπέμπουν στο «Κράξιμο» της Πάολας. Τίποτα δεν είναι τυχαίο σ’ αυτή την παράσταση, και είναι άξιο θαυμασμού πόση περισυλλογή υπάρχει πίσω από το θέαμα που αντικρύζουμε. 

Μπροστά στην ιστορία του Λαπαθιώτη και την περιγραφή του Ιωάννου, ας αισθανθούμε λίγο «άβολα», μήπως και θυμηθούμε να συμπεριφερθούμε πιο ευγενικά στον νεαρό ή την νεαρή στο απέναντι σπίτι. Ας νοιώσουμε λίγο, έστω και μέσα στην θεατρική συνθήκη, την ταλαιπωρία του ανθρώπου που επιλέγει την αυτοκτονία χωρίς να προσποιηθούμε ότι καταλαβαίνουμε, γιατί αυτό θα ‘ναι ψέμα. 

Στοιχεία παράστασης

Σύνθεση κειμένων: Γιάννης Σκουρλέτης, Ηλέκτρα Ελληνικιώτη, Σκηνοθεσία - Σκηνογραφία: Γιάννης Σκουρλέτης, Artwork: Κωνσταντίνος Σκουρλέτης, Φωτογραφίες: Πάνος Μιχαήλ

Παίζει ο ηθοποιός: Αντώνης Γκρίτσης

Θέατρο του Νέου Κόσμου -  Κάτω Χώρος, Αντισθένους 7 & Θαρύπου, 11743, Αθήνα , τηλ  2109212900 

Παραστάσεις: Δευτέρα και Τρίτη, 21:15 (μέχρι 28.11.2018)

Εισιτήρια: €12, €10 – φοιτητικό, €8 – ανέργων

Διάρκεια: 70’