Point Of View

Ziya Azazi και οι Περιστρεφόμενοι Δερβίσηδες - Review

Κωστής Γωγιός

Τη Δευτέρα 22 Οκτωβρίου, ο Ziya Azazi και οι Περιστρεφόμενοι Δερβίσηδες του τάγματος Mevlevi ανέβηκαν στη σκηνή του Παλλάς και μας παρέσυραν μαζί τους σε ένα μυστικιστικό ταξίδι. Μια σύμπραξη του παραδοσιακού / θρησκευτικού με το μοντέρνο / καλλιτεχνικό, η οποία κάνει τον θεατή να μην μπορεί να πάρει τα μάτια του από τη σκηνή. 

Την αρχή έκαναν οι Περιστρεφόμενοι Δερβίσηδες, οι οποίοι εμφανίστηκαν ενδεδυμένοι με μαύρους μανδύες και έπεσαν στα γόνατα και προσευχήθηκαν για λίγη ώρα, υπό τους ήχους της προσευχής «Νάατ ιτ Σερίφ» (ευλογία προς τον Προφήτη), που έλεγαν οι μουσικοί. Όταν τελείωσε η προσευχή, ξεκίνησε η «σεμά», ο περιστροφικός χορός τους, που αποτελεί την προσπάθεια του ανθρώπου να ενωθεί με τον Θεό ή «Αγαπημένο», όπως τον αποκαλούν. Οι επαναλαμβανόμενες νότες παραδοσιακής μουσικής και το τραγούδι δημιουργούσαν μια μυστικιστική ατμόσφαιρα, ενώ οι Δερβίσηδες ξεκινούσαν σιγά-σιγά να περιστρέφονται γύρω από τον εαυτό τους και κυκλικά σε όλη τη σκηνή. 

Έβλεπες 5 ανθρώπους που περιστρέφονταν χωρίς να χάνουν το βήμα τους, χωρίς να κουράζονται, μοιάζοντας να αποκόβονται από τα εγκόσμια και να εισέρχονται σε ένα άλλο επίπεδο ύπαρξης. Η χορική ιεροτελεστία αυτή, μέσα σε μια απόλυτη και κατανυκτική ησυχία από τον κόσμο, επαναλαμβανόταν με σταθερό ρυθμό, σταθερά βήματα και δημιουργούσε μια απόλυτα αρμονική εικόνα στον θεατή. Για πρώτη φορά είδαμε και γυναίκες πάνω στη σκηνή, κάτι πρωτοπόρο στον ανδροκρατούμενο χώρο των Δερβίσηδων. Αν σκεφτεί κανείς ότι το τάγμα Mevlevi, ιδρυμένο τον 13ο αιώνα, είναι από τα αρχαιότερα τάγματα των Σούφι, αντιλαμβάνεται κανείς ότι μια τέτοια κίνηση αποτελεί μια τολμηρή ενέργεια. 

Οι Δερβίσηδες μετά από αρκετές περιστροφές, σταματούσαν για λίγο τον εκστατικό τους χορό και στέκονταν για μερικά δευτερόλεπτα ακίνητοι, μόνο και μόνο για να συνεχίσουν και πάλι, ξεκινώντας ένας-ένας την μοναχική του περιστροφή. Η Σεμά αποτελείται από τέσσερις σελάμ (μουσικές κινήσεις), η κάθε μία με διαφορετικό ρυθμό και συμβολισμό. Η πρώτη σελάμ συμβολίζει τη γέννηση του ανθρώπου στην αλήθεια, η δεύτερη την έκσταση του όταν αντικρίζει το μεγαλείο του Θεού, η τρίτη την θυσία του μπροστά στην αγάπη και η τέταρτη την επιστροφή από την πνευματική αναζήτηση. Ο άνθρωπος πάντα θα προσπαθεί να εξαγνίσει την ψυχή του, αλλά ο τρόπος που έχουν επιλέξει οι Δερβίσηδες είναι σίγουρα ιδιαίτερος και εντυπωσιακός. Μετά την ολοκλήρωση και της τελευταίας περιστροφής, ακούστηκε άλλη μια προσευχή για ειρήνη στην ψυχή των προφητών και πιστών και χορευτές και μουσικοί αποχώρησαν από τη σκηνή του θεάτρου. Μετά από ετοιμασίες κυριολεκτικά δευτερολέπτων, η σκηνή ήταν έτοιμη να υποδεχθεί τον Ziya Azazi. 

Αν αυτό που παρακολουθήσαμε από τους Δερβίσηδες ήταν κάτι μυστικιστικό, αυτό που είδαμε με τον Ziya Azazi επί σκηνής είναι κάτι που δεν μπορεί εύκολα να περιγραφεί με λόγια. Ακολουθώντας θεωρητικά τις περιστροφές των Δερβίσηδων, έβλεπες έναν άνθρωπο να κινείται με έναν μοναδικό τρόπο. Ο Azazi αποχωριζόταν μέρη της ενδυμασίας του, ενώ συνέχιζε να περιστρέφεται δημιουργώντας μοναδικές εικόνες με τη βοήθεια του φωτός και των σκιών. Ο Ziya Azazi επιτάχυνε σταδιακά τον χορό, όσο η μουσική δυνάμωνε σε ρυθμό και ένταση, συμμετέχοντας με όλο του το σώμα σε έναν αέναο κυκλικό χορό, ακολουθώντας την κίνηση των πλανητών γύρω από τον ήλιο. 

Ο ανατρεπτικός Περιστρεφόμενος Δερβίσης, όπως αποκαλείται, μέσα από μια εξαιρετική χορογραφία και κίνηση μας παρουσίασε ένα μοναδικό θέαμα. Ο περιστροφικός χορός συνοδευόταν από χτυπήματα των χεριών του στο στήθος του, ενώ έμοιαζε να χορεύει με πραγματικά κάθε μυ του σε λειτουργία και κίνηση. Ήταν σαν να έβλεπες τους Δερβίσηδες του πρώτου μέρους να κινούνται, αλλά με έναν τελείως διαφορετικό τρόπο. Μια σύγχρονη ματιά σε αυτόν τον χορό, με μια προσέγγιση γεμάτη σεβασμό, αλλά και ανατρεπτική Ο χορός του Azazi δεν απαιτεί γνώσεις από την πλευρά του θεατή. Το μόνο που απαιτεί είναι να αφήσεις τα μάτια σου, τα αυτιά σου και όλες τις αισθήσεις σου ανοιχτές και θα σε παρασύρει στη δίνη της. 

Ο χορός του Azazi σταμάτησε με εκείνον καθισμένο στην μέση της σκηνής και το κοινό να τον αποθεώνει εκστασιασμένο. Αλλά και τότε δεν σταμάτησε να χορεύει. Σηκώθηκε και έκανε τρέχοντας τον γύρο της σκηνής, χειροκροτώντας τον κόσμο και δεχόμενος το απλόχερο και συνεχές χειροκρότημα. Η καλλιτεχνική προσέγγιση του βραβευμένου χορευτή σε έναν χορό αιώνων είναι κάτι αριστουργηματικό και μοναδικό και καταφέρνει να σε κάνει να βλέπεις το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον σε μια εικόνα, σε μια περιστροφή. 

English Version

Ziya Azazi and the Whirling Dervishes, @ Pallas Theater

On Monday 22nd October Ziya Azazi and the Whirling Dervishes of the Mevlevi Order got on Pallas’ stage and took us with them to a mystical journey. A mixture of tradition / religion with modern / artful that makes the audience watch the stage with awe. 

Whirling Dervishes made their appearance dressed with black cloaks, got on their knees and prayed for some time while the musicians chanted the “Naat it Serif” (a prayer for the Prophet). When the prayer was over, their whirling dance or “sema” started, that is an effort to unite with God or “Beloved” as they call Him. The repeated notes of traditional music and the singing created a mystical atmosphere, while the Dervishes started slowly to whirl around themselves and around the stage. 

You could see five persons that whirled continuously without losing their balance, without getting tired, looking as they are leaving this world and entering another level of existence. This dancing ritual was taking place in complete silence from the audience and was repeated with steady rhythm, steady steps that created an image of harmony to the viewer. For the first time we saw women on stage, something rather entrepreneurial in the male-dominated front of Dervishes. If someone also has in mind that the Mevlevi Order is established in the 13th century, thus one of the most ancient Sufi orders, he can understand that this is something rather bold. 

The Dervishes after many whirls, stopped their ecstatic dance, stood still for some seconds and then started their dance again. Sema consists of 4 Salams (musical movements), that each one has a different rhythm and meaning.  The first one is representative of recognition of God, the second one is recognition of the existence in his unity, the third one represents the ecstasy one experiences with total surrender and the fourth one, where the Sheikh joins in the dance, is symbolic of peace of the heart due to Divine unity. The man will always try to cleanse his soul, but the way the Dervishes have chosen to do so is surely unique and impressive. After the last whirl took place, a prayer was heard for the peace in the souls of the Prophet and the devoted and both the musicians and the dancers left the stage. After preparations that lasted literally some seconds, the stage was ready for Ziya Azazi. 

If what we saw from Dervishes was something mystical, what we saw from Ziya Azazi is something that cannot be describes easily with words. Adopting the whirling moves of the Dervishes, he took them to a whole new level. You could see him move in a unique way, removing his garments as he whirled. Ziya Azazi with the aid of light, shadows and music created an extraordinary view on the stage. As the music and rhythm increased in speed, Azazi danced quicker, participating with his whole body in an eternal cyclic dance, following the movements of the planets around the sun. 

Ziya Azazi with his excellent choreography and moves presented us a unique show. You could see him dance with his every muscle in motion, like he was using every one of them to dance. It was like you watched the Dervishes’ dance of the first part, but in a completely different way. A modern approach to this dance, with respect and innovation. Azazi’s dance does not require knowledge of dancing techniques from the viewer. It only requires keeping your eyes, ears and mind open and it will take you with its flow. 

Azazi’s dance ended with him sitting on stage’s center, while the audience was applauding ecstatically. But, even then, he did not stop dancing. He ran around the stage receiving the applause and thanked and applauded the audience. The artistic approach of the award-winning dancer to an ancient dance is a unique masterpiece that helps you see the past, the present and the future in a single whirl. 


Σχόλια χρηστών

Για να συμμετέχετε στην συζήτηση πρέπει να γίνετε μέλη. Λάβετε μέρος σε κάποια συζήτηση κάνοντας roll-over στο αρχικό σχόλιο και πατήστε το κουμπί "Απάντηση". Για να εισάγετε ένα νέο σχόλιο χρησιμοποιήστε την φόρμα στο τέλος της λίστας.

Για να σχολιάσετε αυτό το άρθρο θα πρέπει να είστε εγγεγραμμένο μέλος